In de langdurige zorg was het al langer in gebruik als alternatief voor fixatie van onrustige cliënten. Nu ontdekken ook de Nederlandse ziekenhuizen het tentbed. Wat is het geheim van dit tentje op wielen?
[ref]
Feiten & cijfers valincidenten
• 12.000 euro kost een valincident gemiddeld aan zorg
• 3x zoveel valpartijen in het ziekenhuis dan thuis
• 10% van de valincidenten bij ouderen leidt tot ernstig letsel
• 51% van de valpartijen vindt plaats op de kamer van de patiënt
• 13% op het toilet [/ref]
Kamperen in een bed?
Eigenlijk moet je er zelf even in gaan liggen. Het tentbed van de Amerikaanse fabrikant Posey ziet er niet alleen uit als een eenpersoons kampeertentje, het geeft ook een heus kampeergevoel als je er in ligt. Het licht komt gefilterd binnen door het witte gaas, het groene doek geeft een beschermd en comfortabel gevoel. Je ligt weliswaar opgesloten in een ruimte die je niet zelfstandig kunt openen – wel degelijk een vorm van vrijheidsbeperking – maar het voelt allerminst beklemmend. Best verrassend voor een claustrofoob als uw verslaggever is.
[panel style=”panel-default”][panel-header]Feiten & cijfers valincidenten[/panel-header]
[panel-content]12.000 euro kost een valincident gemiddeld aan zorg
3x zoveel valpartijen in het ziekenhuis dan thuis
10% van de valincidenten bij ouderen leidt tot ernstig letsel
51% van de valpartijen vindt plaats op de kamer van de patiënt
13% op het toilet[/panel-content]
[/panel]
Waarom is het tentbed zo populair?
Sinds de wetgever instellingen verplicht tot het afbouwen van patiëntonvriendelijke en gevaarlijke vrijheidsbeperkende maatregelen als de Zweedse band, zit het tentbed in de lift. Het is, naast vele vormen van domotica, een zeer succesvol alternatief voor de onrustband. Het succes is waarschijnlijk te danken aan de vriendelijke uitstraling van het bed en de goede gebruikservaringen.
Vertel. Wat zijn de ervaringen?
Neem nou ‘s Heerenloo, een grote instelling voor mensen met een verstandelijke beperking in Noordwijk. Die instelling heeft op dit moment veertien tentbedden permanent in gebruik. Dat is niet zonder slag of stoot gegaan, zegt Hugo Buyze, manager primair proces van de instelling. “Een van onze autistische cliënten met ernstige gedragsproblemen leek zo geconditioneerd op de Zweedse band, dat een overstap ondenkbaar was. De moeder en de curator van de jongen maakte aanvankelijk bezwaar. Toen we een camerabewaking bij het bed hadden geplaatst om het proces te kunnen volgen, gingen ze schoorvoetend akkoord. Vanaf de eerste nacht was het een succes. Sinds die nacht heeft hij nooit meer in de band gelegen. We zetten het tentbed nu ook in bij Alzheimerpatiënten of patiënten die de neiging hebben te gaan dwalen of een groot risico hebben om te vallen.”
En in de cure?
De laatste jaren is het Amerikaanse tentbed steeds vaker te vinden in reguliere ziekenhuizen. Het Maastricht Universitair Medisch Centrum heeft er permanent tien tot twaalf in gebruik. Ron Warnier, verpleegkundig specialist ouderengeneeskunde: “We hadden hier zo’n vijf ernstige valincidenten per jaar bij de groep kwetsbare ouderen op onze afdeling. De impact van zo’n valincident, vaak met gebroken heup of verwondingen als gevolg, moet je niet onderschatten. Patiënten bouwen een valangst op en de familie van de patiënt verliest het vertrouwen in het ziekenhuis. Inmiddels is het aantal valincidenten op de afdeling interne geneeskunde drastisch verminderd.”
Dus het maakt patiënten rustig en het voorkomt valincidenten?
Ja, maar bij het UMC Maastricht vermoeden ze dat het bed ook effect heeft op de hoeveelheid sederende medicatie die wordt voorgeschreven. Als patiënten niet meer gaan dwalen, hoeven ze ook minder medicatie te krijgen. Het zijn nog vermoedens maar die willen ze nu gaan onderzoeken.
Kritische noot?
Het tentbed is geen alternatief voor menselijke zorg en aandacht voor onrustige patiënten. Het vereist zorgvuldige begeleiding en monitoring. Bovendien: het blijft een vorm van vrijheidsbeperking die ook officieel gemeld moet worden.
Duur zeker?
Volgens de leverancier staan er nu een kleine driehonderd tentbedden in Nederland. De kosten van het bed (€ 7.980) verdienen zich snel terug: er is uiteindelijk 40 procent minder ‘bewaking’ nodig bij onrustige patiënten, zegt een Amerikaanse casestudy. Bovendien: het bed reduceert aantoonbaar het aantal ernstige valincidenten in zorginstellingen. Als je weet dat een valincident gemiddeld € 12.000 aan zorg kost, is de rekensom snel gemaakt.
